Federacja Przedsiębiorców Polskich (FPP) oraz Centrum Analiz Legislacyjnych i Polityki Ekonomicznej (CALPE) zwracają uwagę, że wiele sieci pralni wodno-chemicznych funkcjonujących na terenie kraju może zostać zmuszona w ciągu następnych kilku miesięcy do likwidacji swojej działalności. Ich przychody w okresie pandemii spadły o 80-90% i nadal nie powróciły do wartości sprzed pandemii. Szacuje się, że do końca roku nie przekroczą 60% wcześniejszych poziomów. W okresie zamarcia życia gospodarczego i kulturalnego kraju drastycznie zmalało zapotrzebowanie na usługi pralni. Dlatego galerie handlowe powinny wziąć pod uwagę sytuację tego sektora przedsiębiorców i dostosować poziom czynszów do skali spadku obrotów.

Według analiz FPP i CALPE przepis art. 15ze ustawy z 2 marca 2020 r. – o rozwiązaniach związanych z zwalczaniem COVID-19 – przewidujący wzajemne wygaszenie zobowiązań stron umowy najmu dotyczy powierzchni handlowych bez względu na ich obowiązek zamknięcia. Przepis art. 15ze ustawy COVID-19 dotyczy wszelkich typów umów, których przedmiotem jest oddanie do używania powierzchni handlowej. Powierzchnią handlową jest powierzchnia, która służy obsłudze klientów detalicznych lub pełni wobec niej funkcję pomocniczą (magazyn, biura, pomieszczenia socjalne). Uzupełnianie przepisu w drodze wykładni o nowe elementy – skutkujące pogorszeniem sytuacji jej wielu adresatów – narusza zasady poprawnej legislacji demokratycznego państwa prawnego.

– Wynajmujący powinni wziąć pod uwagę sytuację firm – zwłaszcza tych, które działają w granicach bardzo niskiej rentowności, jak np. pralnie. Czynsze to główna pozycja kosztowa – pochłaniają około 35% przychodów. Jedynym ratunkiem jest dopasowanie czynszów do poziomu przychodów – w przeciwnym razie całe branże będą likwidowane. Obecnie galerie handlowe domagają się czynszów wg standardowych stawek – interpretując przepisy Tarczy finansowej na własną korzyść. Jednak to działanie przeciwskuteczne – oferując jedynie małe rabaty sprawiają, że stracą więcej najemców, postawią pod ścianą wiele firm i całych sektorów, a dodatkowo i tak nie odzyskają czynszów od zlikwidowanych przedsiębiorstw. Apelujemy do branży, aby wynajmujący podjęli realne negocjacje z najemcami. Dotychczasowe, pozorne działania mogą przynieść daleko idące i nieodwracalne skutki – podkreśla Grzegorz Lang, radca prawny, ekspert Federacji Przedsiębiorców Polskich i Centrum Analiz Legislacyjnych i Polityki Ekonomicznej (CALPE).

FPP i CALPE zaopiniowały zakres zastosowania art. 15ze ustawy COVID-19. Pierwszeństwo ma wykładnia gramatyczna (językowa) – czyli odczytanie użytych słów i sformułowań zgodnie z ich zwykłym znaczeniem. Przepis nie ogranicza się również tylko do najemców, których działalność została zakazana w okresie wskazanym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Brzmienie tej części przepisu art. 15ze jest tak jednoznaczne, że uzasadnia poprzestanie na wykładni gramatycznej. Nie ma też wątpliwości, że przepis dotyczy wszystkich obiektów handlowych – wskazanie „obiektów handlowymi o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2” dotyczy (jest cechą) wyłącznie okresu, w którym obowiązuje zakaz działalności w tych obiektach. Zatem renegocjacje umów można zastosować we wszystkich obiektach handlowych w okresie obowiązywania zakazu działalności.

Należy pamiętać, że wiążące są tylko przepisy opublikowane w Dzienniku Ustaw. Wszelkie inne wypowiedzi władz (wywiady, konferencje prasowe, informacje na stronach internetowych itp.), w tym uzasadnienie projektu w druku sejmowym, nie mają mocy prawnej.